Tar éis don Ombudsman Eorpach gearán i gcoinne Pharlaimint na hEorpa a rinne an Dr Pádraig Ó Laighin a fhiosrú, chinn sé gur chás drochriaracháin a bhí i gceist.
Ba é cás an ghearánaigh gur theip ar an bParlaimint, ó 1 Eanáir 2007 i leith, a leathanach baile agus leathanaigh ábhartha eile ar a láithreán gréasáin a chur ar fáil i nGaeilge ar bhonn leordhóthanach agus comhréireach. D’áitigh sé go raibh an Pharlaimint ag gníomhú go hidirdhealaitheach, agus go raibh drochriarachán ann, toisc nár chuir sí na leathanaigh sin ar fáil i nGaeilge ar bhonn leordhóthanach agus comhréireach.
Rinneadh an gearán in Aibreán 2012, agus mhair an fiosrúchán breis is bliain. D’iarr an tOmbudsman ar an bParlaimint tuairim a chur ar fáil maidir leis an ngearán, agus tugadh deis don ghearánach a bharúlacha ar an tuairim a chur faoina bhráid.
De bhrí gur aimsigh sé drochriarachán, sheol an tOmbudsman Dréachtmholadh chuig Parlaimint na hEorpa agus cóip de chuig an Dr Ó Laighin an 31 Iúil 2013. Deir an doiciméad an méid seo a leanas:
I dtuairim an Ombudsman, chuir an Pharlaimint teorainn dhochosanta agus dhíréireach le húsáid na Gaeilge ar a láithreán gréasáin, sa mhéid is nár sholáthair sí í ar chor ar bith. Is cás de dhrochriarachán é sin. (Paragraf 41, lch. 10)
Tugann an chuid seo de mheasúnú an Ombudsman míniú breise ar an bpointe sin:
Dá bhrí sin, sa mhéid a d’agair an Pharlaimint easpa foirne d’fhonn tacú lena seasamh, tá an tOmbudsman den tuairim nach leor cúrsaí den sórt sin chun é a bheith de cheart aici neamhaird iomlán a thabhairt ar stádas na Gaeilge mar theanga oifigiúil AE, ach amháin i gcás ina mbeadh na deacrachtaí roimpi agus í ag tabhairt éifeacht éigin don réaltacht sin dosháraithe.
Tá an tOmbudsman den tuairim nár léirigh an Pharlaimint gurb amhlaidh atá. Ar aon chor, fiú má bhí sé amhlaidh, is léir go bhfuil fáth na Parlaiminte gan aon rud a aistriú go Gaeilge in aon rannán dá láithreán gréasáin díréireach. Mar a d’áitigh an gearánach, níor cheart na hacmhainní uile atá ar fáil a chaitheamh chun 22 teanga oifigiúil a chur ar fáil ina n-iomláine agus faillí iomlán a dhéanamh in aon teanga oifigiúil amháin. Mura bhfuil na hacmhainní daonna atá ar fáil go hinmheánach dóthanach, d’fhéadfadh an Pharlaimint breithniú a dhéanamh cuid den obair a ligean amach ar conradh, mar a mhol an gearánach. (Paragraf 38, lch. 10)
Bhí fáthanna éagsúla tugtha ag an bParlaimint dá seasamh, ach chinn an tOmbudsman Eorpach, i bhfianaise bharúlacha an ghearánaigh, nár leor iad mar bhonn cirt dá cleachtas gan ar a laghad cuid de na leathanaigh is ábhartha ar a láithreán gréasáin a sholáthar i nGaeilge. Dar leis an Ombudsman, theip ar an bParlaimint na moltaí a chuir sé faoina bráid níos túisce a chur i bhfeidhm, agus go raibh sí dá dheasca sin ag tabhairt an comhartha mícheart maidir lena meas ar shaoránaigh a úsáideann an Ghaeilge ina dteagmhálacha léi.
Nuair a aimsíonn an tOmbudsman drochriarachán cuireann sé dréachtmholadh faoi bhráid na hinstitiúide atá i gceist. Sa chás seo, seo a leanas an dréachtmholadh:
Ba cheart don Pharlaimint, de réir a chéile agus de réir amchlár atá ar fáil go poiblí, úsáid leordhóthanach agus chomhréireach na Gaeilge ar a láithreán gréasáin a áirithiú. Mar íosmhéid, ba cheart don Pharlaimint a áirithiú go bhfuil aon rannáin ina dtugtar cuireadh don saoránach idirghníomhú leis an bParlaimint, ar fáil i nGaeilge.
De réir Reacht an Ombudsman Eorpaigh, tá dualgas ar an bParlaimint an dréachtmholadh a fhreagairt i dtuairim mhionsonraithe faoin 31 Deireadh Fómhair 2013. Níor fhág an tOmbudsman aon spás don Pharlaimint moilleadóireacht a dhéanamh faoi chur i bhfeidhm a dhréachtmholta.
“Is éard a bheadh i gceist leis an tuairim mhionsonraithe glacadh leis an dréachtmholadh agus cur síos maidir le conas a cuireadh chun feidhme é,” a deir an tOmbudsman sa doiciméad.
“Is dul chun cinn suntasach é dréachtmholadh an Ombudsman Eorpaigh maidir le stádas na Gaeilge san Aontas Eorpach,” a deir Pádraig Ó Laighin. “Léiríonn an cás seo gur féidir le saoránach dul i ngleic trí phróiseas daonlathach le hinstitiúid Eorpach atá ag feidhmiú go leatromach, agus bua a bhreith uirthi.”
Dréachtmholadh i nGaeilge agus i mBéarla:
http://www.ombudsman.europa.eu/ga/cases/draftrecommendation.faces/ga/51072/html.bookmark http://www.ombudsman.europa.eu/en/cases/draftrecommendation.faces/en/51072/html.bookmark
Foilsithe ar Gaelport.com 7 Lúnasa 2013
Seans go mbeidh spéis agat sna scéalta a leanas:
Tuarascáil ar fheidhmiú na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge foilsithe
Deireadh curtha le scéim fhóirdheontais na Naíonraí
An Roinn Cosanta ag dréachtú an tríú scéim teanga
Lean an scéal seo agus @Gaelport ar Twitter: #Gaeilge