Sheol an tUachtarán Mícheál D. Ó hUigínn An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge ar an Déardaoin, 24 Eanáir 2013.
Tá fáil saor in aisce ar an bhfoclóir nua, ina bhfuil 7,000 ceannfhocal, 40,000 frása samplach, mar aon le comhaid fuaime agus treoracha cuimsitheacha gramadaí, ó www.focloir.ie.
Cuireadh tús leis an togra, ag a bhfuil buiséad iomlán de €6.088m, sa bhliain 2000 agus tá foireann 70 duine ag forbairt an fhoclóra nua ó shin.
I láthair na huaire, tá fáil ar thrian den ábhar iomlán ar líne agus cuirfear leis an méid sin sa dá bhliain romhainn.
Beidh fáil ar os cionn 40,000 ceannfhocal nuair a chuirfear an togra i gcrích faoi dheireadh 2015 agus déanfar an foclóir iomlán a fhoilsiú ar-líne agus mar leabhar.
Seo an chéad fhoclóir náisiúnta Béarla-Gaeilge ó foilsíodh de Bhaldraithe sa bhliain 1959 agus cheana féin tá 1.3 milliún focal de théacs sa leagan nua, níos mó ná foclóir iomlán Thomáis de Bhaldraithe ina bhfuil 900,000 focal de théacs.
Tá an Foclóir Nua ar cheann de na tionscadail is mó riamh ag Foras na Gaeilge agus is dul chun cinn suntasach é an foclóir ar-líne i dtaobh soláthar acmhainní teanga do chainteoirí agus foghlaimeoirí Gaeilge.
Dúirt Seosamh Mac Donncha, Cathaoirleach Choiste an Fhoclóra i bhForas na Gaeilge agus an té a bhí ina Phríomhfheidhmeannach nuair a thosaigh an tionscadal sa bhliain 2000, go bhfuil an foclóir nua seo riachtanach d’fhorbairt na Gaeilge amach anseo, “Táim thar a bheith sásta go bhfuil an Foclóir Nua Béarla-Gaeilge á chur ar fáil saor in aisce ar líne,” ar sé.
Tá an foclóir nua dírithe ar fhoclaíocht an lae inniu, idir Ghaeilge reatha na Gaeltachta agus úsáid an Bhéarla in Éirinn.
Dúirt an Dr Pádraig Ó Mianáin, eagarthóir an Fhoclóra go bhfuil "an Foclóir nua ag teacht le gnás an lae inniu san fhoclóireacht chomhaimseartha sa mhéid gurb í an úsáid an tslat tomhais maidir le cad é a chuimsítear i bhfoclóirí.”
“Tá ábhar Béarla an Fhoclóra nua bunaithe ar an tslí a n-úsáidtear an teanga sin in Éirinn agus mar an gcéanna tá an t-ábhar Gaeilge bunaithe ar Ghaeilge na Gaeltachta sa lá atá inniu ann. Ba mhian linn an Ghaeilge bheo a chur chun tosaigh, agus tá comhaid fuaime as na trí mhórchanúint ag dul leis an ábhar chomh maith mar áis bhreise do lucht foghlama na teanga,” ar sé.
Tá obair Fhoras na Gaeilge agus fhoireann an tionscadail molta go mór ag an Aire Stáit Donnchadh Mac Fhionnlaoich. “Tá gné thábhachtach den Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 2010-2030 á cur i gcrích tríd an tionscadal uaillmhianach seo agus tá stádas na Gaeilge mar theanga bheo nua-aimseartha treisithe go mór dá réir,” a dúirt an tAire Stáit.
© Foilsithe ar Gaelport 29 Eanáir 2013
Seans go mbeidh spéis agat sna scéalta a leanas:
Sainchúrsa creidiúnaithe don earnáil phoiblí forbartha ag Gaelchultúr
Cnuasach filíochta ‘Fuíoll Feá’ foilsithe ag Cois Life
Lean an scéal seo agus @Gaelport ar Twitter: #Gaeilge