![]()
An bhfuil tú ag súil le bheith ag freastal ar Choláiste na Tríonóide mí Mheán Fomhair seo chugainn?
Ar mhaith leat an Ghaeilge a úsáid go laethúil agus í a chur chun cinn i measc phobal na hOllscoile?
Tá Oifig na Gaeilge Choláiste na Tríonóide ag glacadh le hiarratais ar Scéim Chónaithe Dhartraí na chéad bhliana 2012-2013 le haghaidh 12 áit a líonadh.
Ní gá go mbeadh mic léinn na scéime ag tabhairt faoi chéim sa Ghaeilge amháin, bíonn sé oscailte do mhic léinn atá a tabhairt faoi céimeanna eile, idir leigheas, dlí, an fhealsúnacht agus gnó. Fáiltítear roimh mhic léinn ó gach contae, Tuaisceart Éireann san áireamh.
Is éard atá i gceist le Scéim Chónaithe Dhartraí ná go ndíolfar deontais €1,000 le cur le costais chónaithe do mhic léinn na chéad bhliana ar choinníollacha áirithe.
Is iad sin ná go labhróidh na mic léinn Gaeilge ina saol laethúil san árasán ina bhfuil siad, go nglacfadh siad páirt ghníomhach in imeachtaí Gaeilge an Choláiste agus i saol an Choláiste i gcoitinne agus go gcomhlíonfar tuairiscí ag deireadh an chéad agus an dara téarma d’oifigeach na Gaeilge.
Bíonn sé de dhualgas ag mic léinn ar Scéim Chonaithe Dhartraí ócáidí éagsúla a eagrú leis an nGaeilge a chur chun cinn i measc phobal Halla na Tríonóide, ar nós céilithe, turais, ciorcail chomhrá, tóraíocht taisce agus scóráil sciobhtha. Taistilíonn mic léinn na Scéime go hOireachtas na Gaeilge gach bliain chomh maith le bheith páirteach in imeachtaí Éigse na Tríonóide agus Seachtain Gaeilge an Choláiste.
Bhí an méid seo le rá ag Clár Johnson, iar-scoláire Scéim Chónaithe na Tríonóide faoina taithí féin:
“Mholfainn d’éinne a mbeadh an deis acu tabhairt faoin Scéim Chónaithe. Chuir sé go mór leis an taithí a bhí agam sa Choláiste, a bheith lonnaithe i saol na Gaeilge go buan. Tugann sé deis go háirithe do mhic léinn sa chéad bhliain a n-áit féin a bhunú sa suíomh is spreagúla agus is taitneamhaí sa Choláiste.”
Is féidir íoslódáil a dhéanamh ar fhoirm iarratais ar www.tcd.ie/gaeloifig.
© Foilsithe ar Gaelport.com - 11 Bealtaine 2012
Seans go mbeidh suim agat sna scéalta a leanas:
An bua ag Teaspach ag Craobh Siansa Gael Linn
Deiseanna d’aisteoirí óga
Comórtais Gael Linn
Lean an scéal seo agus @Gaelport ar Twitter: #Gaeilge #Scéim #TCD
Mar aon leis an gcomórtas míosúil a bhí ar nuachtlitir na Comhdhála chláraigh daoine don chomórtas seo ag seastán eolais an na Féile le linn Oireachtas na Samhna i gCill Airne agus san iomlán bhí os cionn 200 ainm sa mhála mór don chomórtas seo.
Tá an-áthas orainn a fhógairt gurb í Mary Finn as An Ráth, Co. Chorcaí buaiteoir na duaise móire seo.
Comhghairdeas ó chroí le Mary Finn a bhuaigh duais iontach de dhá oíche lóistín mar aon le bricfeasta in Óstán an Seven Oaks don Aoine 13 agus don Satharn 14 Aibreán 2012.
Beidh an tÓstán Seven Oaks mar ionad lárnach don Fhéile Idirnáisiúnta Pan Cheilteach 2012 le neart comórtas á reáchtáil san óstán mar aon le hoíche mhór cheoil agus Club na Féile.
Déanann an Fhéile Pan Cheilteach na cultúir, traidisiúin agus na teangacha Cheilteacha a chothú, a fhorbairt agus a chur chun cinn trí cheol, amhránaíocht, damhsa, spóirt agus déanann rannpháirtithe as Albain, an Bhreatain Bheag, an Choirn, Oileán Mhanann, An Bhriotáin agus Éirinn a nascadh le chéile.
Foilsithe ar Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Mairfidh an próiseas comhairliúcháin poiblí dhá sheachtain déag, agus tabharfar deis don phobal agus d’eagrais Ghaeilge a dtuairimí a nochtadh i dtaobh na samhla maoinithe iomaíoch nua atá beartaithe le teacht i bhfeidhm in ionad na samhla bunmhaoinithe reatha.
Thug an Comhairle Aireachta Thuaidh Theas (CATT) treoir d’Fhoras na Gaeilge chun tabhairt faoin gcomhairliúcháin poiblí 12 seachtain seo tar éis gur chuir An Fóram (grúpa atá ionadaíoch ar 80% de na heagrais Ghaeilge atá a mbunmhaoiniú faoi láthair ag Foras na Gaeilge) in iúl don CATT nach moltaí chun feabhais iad na moltaí atá á gcur chun cinn, agus go mbeidh mar thoradh orthu, go ndéanfar dochar suntasach, doleasaithe do ghluaiseacht na Gaeilge agus go laghdófar go mór ar a cumas freastal ar riachtanais chur chun cinn na Gaeilge thuaidh agus theas sna blianta atá le teacht.
Is punann scéimeanna atá i gceist leis an tsamhail nua mhaoinithe. Mar chuid den tSamhail, bheadh iarratasóirí á maoiniú, bunaithe ar chur i bhfeidhm na dtionscadal luaite sa scéim, is é sin na costais incháilithe agus cheadaithe, seachas bunaithe ar shamhail an bhunmhaoinithe eagraíochtúil mar a bhí go dtí seo.
De réir ionadaithe an Fhóraim, bhí an próiseas a bhain le forbairt an pholasaí seo fabhtach amach is amach toisc gur sháraigh sé gach prionsabal dea-chleachtais agus próiseas cuí maidir le forbairt polasaí. Ní hamháin go ndeir siad nach raibh trédhearcacht ar bith ann ach go deimhin gur coinníodh cáipéisíocht ábhartha faoi cheilt gan aon chúis mhaith.
Tá curtha in iúl ag na heagraíochtaí bunmhaoinithe gó rímhinic roimhe seo nach moladh chun feabhais é punann scéimeanna iomaíoch, agus go bhfuil an baol ann go scriosfadh a leithéid de shamhail an t-infreastruchtúr tacúil don teanga atá tógtha thar blianta fada, agus go gcaillfí leis sin na sainscileanna agus an saintaithí atá cheana féin ar fáil laistigh d’earnáil na Gaeilge.
I ráiteas ó Airí na CATT a eisíodh inné, moladh do gach duine a bhfuil suim acu sa Ghaeilge breithniú ar conas ar féidir leo cur go dearfach leis an bpróiseas comhairliúcháin phoiblí, chun a chinntiú go gcuirtear riachtanais agus tuairimí an phobail agus, go háirithe, iad siúd a mbeidh tionchar ag an maoiniú orthu, san áireamh agus polasaithe rialtais á gceapadh.
Deir Pádraig Mac Criostail, Stiúrthóir Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge, go bhfuil an Chomhdháil “ag éileamh ó thús an phróisis, chomh fada siar le 2008, go dtabharfaidh Foras na Gaeilge faoi ráiteas tionchair a ullmhú a bheidh bunaithe ar anailís riosca a bheith curtha i gcrích.”
Dar le Mac Criostail “nach fios cén drochthionchar ar fhorfheidhmiú Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge ó dheas, maraon le cur chun cinn na Gaeilge i gcoitinne sa dá dhlinse thuaidh agus theas, a bheadh mar thoradh an mhórmheasúnaithe gan anailís riosca den chineál sin.”
Tá go dtí 02 Aibreán 2012 ag an bpobal a dtuairimí a nochtadh faoin tSamhail Nua Mhaoinithe. Tionólfar sraith d’imeachtaí timpeall na tíre leis an gcomhairliúchán a éascú, ar a laghad imeacht amháin i ngach cúige. Is féidir an doiciméad comhairliúcháin a íoslódáil ón nasc seo: Doicimead Comhairliuchain Eanair 2012.doc
© Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Díreofar sna ceardlanna ar Bhéaltriail Ghaeilge na hArdteistiméireachta 2012. Cuirfear oiliúint ar na múinteoirí i dtaobh an áis teagaisc Cuireadh Chun Cainte, agus leagfar amach plean deich seachtaine dóibh den bhealach is fearr ar féidir a gcuid daltaí a ullmhú idir seo agus aimsir na mbéalscrúduithe.
Reáchtálfar an chéad cheardlann ar Dé Luain, 16 Eanáir 2012, ó 6pm-7.30pm, san Ionad Oideachais i gCaisleán an Bharraigh, agus reáchtálfar ceardlann den chineál céanna i mBaile Átha Cliath ar Dé Máirt, 17 Eanáir 2012, in Áras Fhoras na Gaeilge, 7 Cearnóg Mhuirfean, BÁC 2 ó 5pm-6.30pm.
Beidh na ceardlanna á reáchtáil ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge agus Comhar na Múinteoirí Gaeilge i gcomhar le Togra Mhaigh Eo Chonradh na Gaeilge. Is féidir clárú don cheardlann phraiticiúil seo trí ghlaoch a chur ar 01 639 8448.
© Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Le linn eochairchaint an Tóstail tabharfaidh an tUasal Ó Braonáin forléargas ar chlár na comhdhála agus díreofar ar roinnt cheisteanna comhaimseartha a bhaineann le stádas agus le cearta teanga agus mar a bhaineann na hábhair seo le cur chuige agus cultúr na gceart trí chéile.
Cuirfear tús le himeachtaí an Tóstail ar 10am ar Dé Sathairn, 14 Eanáir 2012 san Óstán Hilton, Plás Charlemont Baile Átha Cliath 2. Comhdháil lae atá i gceist le scoth na gcainteoirí náisiúnta agus idirnáisiúnta agus iad ag díriú ar na bealaí ar féidir stádas na Gaeilge faoin mBunreacht a threisiú tríd an Athbhreithniú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003.
Tar éis eochairchaint Uí Bhraonáin, déanfaidh an Coimisinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin cur síos ar fheidhm phraiticiúil agus ar oibriú fhorálacha Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, agus ansin cloisfear moltaí praiticiúla chun cinn ó shaineolaithe idirnáisiúnta amhail: an tOllamh Colin Williams, (An Bhreatain Bheag); An tOllamh François Grin, (An Eilvéis), agus Dr Wilson McLeod (Albain).
Labhróidh painéal de shaineolaithe agus de ghníomhairí teanga ina dhiaidh sin agus iad ag cur moltaí chun cinn maidir leis na céimeanna ar féidir a ghlacadh chun feidhm a thabhairt do stádas na Gaeilge faoin mBunreacht tríd an Acht Teanga. Orthu siúd a labhróidh le linn an tseisiúin seo, beidh Dr John Walsh, OÉ Gaillimh, Liam Ó Cuinneagáin, Oideas Gael, Máire Seosaimhín Breathnach, Comhairle Contae Phort Láirge, Cóilín Ó Cearbhaill, Conradh na Gaeilge, agus Dr Janet Muller, POBAL.
Tabharfar deis don phobal páirt lárnach a ghlacadh sa phlé i rith an lae, agus beidh fóram oscailte ann um thráthnóna chun mionchíoradh a dhéanamh ar na topaicí ar fad a ardaítear le linn na Comhdhála. Tarraingeoidh Dr Peadar Ó Flátharta, Fiontar, Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath na tátail ar fad le chéile agus é ag déanamh cur síos ar chonclúidí an Tóstail.
Ag labhairt dó faoi Thóstal na Gaeilge 2012 dúirt Stiúrthóir Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge, Pádraig Mac Criostail: “Tá clár cuimsitheach ábhartha curtha le chéile againn don Tóstal arís i mbliana, agus mórcheisteanna na teanga faoi chaibidil ag scoth na gcainteoirí náisiúnta agus idirnáisiúnta. Tá ionchur an phobail ar na ceisteanna seo ríthábhachtach, agus táimid ag súil go mór na ceisteanna seo a chíoradh le pobal na Gaeltachta agus le lucht labhartha na Gaeilge timpeall na tíre”.
Tá cead isteach chuig Tóstal na Gaeilge saor in aisce, ach iarrtar orthu siúd a bheidh i láthair clár roimh ré trí theagmháil a dhéanamh le Clár Johnston, T: 00 353 1 679 4780 R: cjohnston@comhdhail.ie. Tá clár an Tóstail ar fáil ag www.gaelport.com/tostal2012
© Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Idir chiorcail chomhrá agus ranganna Gaeilge, tá rogha leathan ar fáil ar fud na tíre do dhaoine idir óg agus aosta, agus dóibh siúd le cúpla focal nó iad siúd atá líofa ach ar mhaith leo cleachtadh a fháil.
Arís i mbliana beidh ranganna á dtairiscint atá oiriúnach do Theastas Eorpach na Gaeilge, is é sin gur féidir cáilíocht a bhaint amach sa Ghaeilge gan freastal ar Ollscoil nó ar institiúid tríú leibhéal is cuma cén áit sa tír ina bhfuil tú.
Cuireann Gaelchultúr ranganna Gaeilge ar fáil do dhaoine fásta ag sé leibhéal, trí huaire sa bhliain in ionaid éagsúla timpeall na tíre - ina measc tá Baile Átha Cliath, Ceatharlach, Corcaigh, Luimneach, Sligeach agus An Muileann gCearr i gCo. na hIarmhí.
Anuas air seo, cuireann Gaelchultúr Dianchúrsa ullmhúcháin ar fáil d’agallaimh do Dhioplóma Iarchéime san Oideachas agus Dianchúrsa ullmhúcháin i gcruinneas na Gaeilge i mBaile Átha Cliath.
Cuireann Gael Linn rogha de ranganna ar fáil freisin d’fhoghlaimeoirí fásta, ó bhunranganna go hardranganna i mBaile Átha Cliath mar aon le cúrsaí Gaeilge do dhaoine fásta i nGaeltacht Ghaoth Dobhair agus cúrsa deireadh seachtaine i Ráth Chairn. Cuireann Gael Linn neart cúrsaí éagsúla ar siúl do dhaoine óga idir chúrsaí do dhaltaí scoile a bheidh ag tabhairt faoin Teastas Sóisearach agus an Ardteistiméireacht mar aon le gearrchúrsaí cumarsáide agus Coláistí Samhraidh.
Tá rogha úr ranganna Gaeilge ag gach leibhéal ar fáil ó Chonradh na Gaeilge, Gaillimh agus iad ag tosú ar an Luan 23 Eanáir 2012. Beidh neart ranganna á reáchtáil i gCeannáras an Chonartha i Sráid Fhearchair i mBaile Átha Cliath 2 ar an Máirt, 24 Eanáir 2012. Rang dhá uair an chloig oíche amháin in aghaidh na seachtaine atá i gceist agus tá rogha idir 9 leibhéal éagsúla ar fáil.
Bíonn neart ranganna eile á reáchtáil ag craobhacha Chonradh na Gaeilge ó cheann ceann na tíre ina measc bíonn cúrsaí Gaeilge á reáchtáil ag Craobh Chaiseal Mumhan i gCo. Thiobraid Árann agus eagraíonn An Clár as Gaeilge ranganna agus Ciorcal Comhrá go rialta.
Beidh Oidhreacht Chorca Dhuibhne in iarthar Chiarraí ag reáchtáil réimse iontach de chúrsaí Gaeilge i nGaeltacht Chorca Dhuibhne i rith na bliana idir Chúrsaí Cruinnis, Ghearrchúrsaí sa Ghaeilge Labhartha, agus ag nascadh na Gaeilge le filíocht agus ealaín. Cuirfear tús leis na ranganna i mí Feabhra 2012.
Ag fanacht i gcúige Mumhan cuirfidh Gael Taca atá lonnaithe i bPort Uí Shúilleabháin i gCathair Chorcaí tús lena gcuid ranganna ar 23 Eanáir.
Ag bogadh ó thuaidh chomh fada le cúige Uladh beidh ranganna Gaeilge ar siúl i gceantar na hÓmaí faoi láthair. Tá neart eolais maidir leis na himeachtaí ar an Ómaigh ar fáil ó Kevin Goodwin ag 0044 (0)28 8225 6220.
I gCultúrlann Uí Chanáin i nDoire cuireadh tús le cúrsa Gaeilge d’fhoghlaimeoirí tráthnóna inné agus leanfaidh sé ar aghaidh go dtí mí an Mheithimh agus i gCultúrlann McAdam Ó Fiach i mBéal Feirste cuirfear tús le ranganna Gaeilge, idir chomhrá is bhunranganna, an tseachtain seo chugainn. Ag fanacht i mBéal Feirste beidh ranganna á reáchtáil sa Droichead i mBéal Feirste arís an tEarrach seo.
Dóibh siúd ar mhian leo aghaidh a thabhairt ar Dhún na nGall cuireann Oideas Gael oiliúint ar fáil i nGleann Cholm Cille trí réimsí leathan de chúrsaí a bhíonn ceangailte leis an timpeallacht agus le cultúr na háite - siúlóidí sléibhe, ceol agus siamsaíocht.
Ní hé amháin go mbíonn fáil ar na céadta ranganna Gaeilge sa tír seo ach bíonn fáil orthu thar lear chomh maith.
Tá an-tóir ar an nGaeilge i gcathracha amhail Londain áit a mbíonn an The London Irish Centre i gCearnóg Camden ag reáchtáil ranganna Gaeilge i rith na bliana. Anuas air sin bíonn an-deis ag daoine bualadh le chéile agus a gcuid Gaeilge a labhairt ag ócáidí san Irish Centre i Hammersmith agus thall i Manchain agus ní aon eisceacht é Sasana, tá ionaid agus clubanna Éireannacha a chuireann ranganna ar fáil ar fud na Stát Aontaithe, Cheanada agus ar fud na hEorpa chomh maith.
Ag cur leis seo, tá feachtas á reáchtáil ag Conradh na Gaeilge le cúpla bliain anuas dar teideal ‘Is leor Beirt’ agus tugann sé seo deis do dhaoine bualadh le chéile i gcaife nó in ionaid éagsúla timpeall na tíre agus thar lear.
Tá tuilleadh cúrsaí Gaeilge agus cúrsaí ar ábhar eile ach a mhúintear trí mheán na Gaeilge ar fáil ar http://www.gaelport.com/cursai.
©Foilsithe ar Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Beidh an scoil Gheimhridh ar siúl ón Aoine 27 go dtí an Domhnach 29 Eanáir 2012.
Comhar @ 70: Borradh sa Litríocht an téama atá roghnaithe do Scoil Gheimhridh na bliana seo.
Mar chuid de na himeachtaí beidh léachtaí, cur i láthair, léamh agus cur síos ar chúrsaí litríocht na Gaeilge.
Ionad
Hotel Westport
Cathair na Mart
Co. Mhaigh Eo.
Éire
Beidh Club Merriman ar siúl gach oíche le ceol Gaelach, amhráin agus damhsa.
Tuilleadh eolais : Deirdre Nic Mhathúna i gColáiste Phádraig: Guthán: (01) 884 2352/R-phost: Deirdre.NicMhathuna@spd.dcu.ie
Máire Ní Neachtain i gColáiste Mhuire gan Smál i Luimneach 086 3820671
Tá gach eolas ar fáil ón suíomh www.merriman.ie.
Foilsithe ar Gaelport.com 10 Eanáir 2012
Beimid ag bualadh le chéile Dé Luain, 23 Eanáir 2012 arís agus beidh an ciorcal comhrá feiliúnach do dhaoine fásta ag gach leibhéal cumais.
Seo deis iontach do dhaoine feabhas a chur a gcuid Gaeilge labhartha in atmaisféar neamhfhoirmeálta agus bualadh le cairde nua ag an am ceanna.
Beidh an ciorcal comhrá ar siúl i gCois Teallaigh, Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge 46 Sráid Chill Dara, Baile Átha Cliath 2 ón 5.30 go dtí 6.45 in
Costas iomlán de €12 ar tréimhse 7 seachtaine ( 23 Eanáir – 05 Márta 2012)
Tuilleadh eolas le fáil ó Bhrígíd ag 01 679 4780 nó seol ríomhphost chuig brighid@comhdhail.ie
Míle fáilte roimh chách a bheith i láthair agus taitneamh a bhaint as an gcomhluadar agus cupán deas tae nó caife.
Foilsithe ar Gaelport.com 10 Eanáir 2012.
A Aire, a chara,
Scríobh mé chugat i mí na Samhna, ag cur bhuíochas eagraíochtaí an Fhóraim in iúl duit, as ucht an gcinneadh a ghlac an Chomhairle Aireachta Thuaidh Theas faoi thréimhse bhreise chomhairliúcháin 12 seachtain maidir le maoiniú na hearnála deonaí Gaeilge.
Tá céimeanna glactha ag Foras na Gaeilge idir an dá linn, áfach, atá tar éis an phróisis chomhairliúcháin úr a chur ó mhaith:
- Leagtar amach sa doiciméad comhairliúcháin gur faoi “ábhar na ndréachtscéimeanna” amháin atá an comhairliúchán, rud a dí-spreagann ionchur dáiríre ón bpobal faoi roghanna eile ó thaobh mhaoiniú na hearnála. Sa doiciméad comhairliúcháin ní thugtar deis don lucht freagartha aon tuairim a léiriú ach tuairim a thacaíonn leis an tsamhail iomaíoch ar bhonn 8 scéimeanna, ar feadh tréimhsí de thrí bliana.
- Bíodh is gur thug an CATT treoir d’Fhoras na Gaeilge dul i gcomhairle “go háirithe leis na heagraíochtaí bunmhaoinithe”, níl leorbhéim sa phróiseas comhairliúcháin ar thuairimí na n-eagras, agus níl aon struchtúr leagtha síos ag an bhForas chun comhphlé a éascú idir iad agus na heagraíochtaí bunmhaoinithe.
- Tá doiciméad comhairliúcháin dátheangach eisithe ag Foras na Gaeilge, de 108 leathanach. Cuireann dlús an doiciméid seo dúshlán nach beag roimh an bpobal tabhairt faoin gceistneoir a fhreagairt. Cé go bhfuil cruinnithe poiblí agus grúpaí fócais le bheith ann, fós féin, is ar aighneachtaí is mó a bhíonn próiseas mar seo ag brath agus níl an ceistneoir áisiúil don ghnáthdhuine, i gceachtar den dá theanga.
- Tá béim á leagan ag Foras na Gaeilge ar thuairimí an phobail a bhailiú i bhfoirm ceistneoirí líonta amháin. Ba mhaith linn go soiléireofaí don phobal go bhfáilteofar roimh aighneachtaí scríofa mar chuid lárnach den phróiseas.
- Lorg na heagrais go bhfostófaí comhairleoir neamhspleách sa Bhainistíocht um Athruithe, chun plé leis an 15 eagraíocht bhunmhaoinithe atá faoi scáth an Fhóraim d’fhonn teacht ar shamhail nua mhaoinithe a bheadh chun leasa na Gaeilge, ach dhiúltaigh Foras na Gaeilge don iarratas sin.
De bharr na gceisteanna a leagtar amach thuas, tá oiread éiginnteachta i measc na
n-eagras agus i measc an phobail i gcoitinne maidir leis an bpróiseas comhairliúcháin reatha agus go bhfuil fiúntas an phróisis go mór i mbaol.
Mar a mhínigh muid le déanaí, tá eagraíochtaí an Fhóraim céad faoin gcéad tiomnaithe do bheith ag saothrú ar mhaithe le struchtúir a mbeidh breis éifeachta agus éifeachtúlachta ag baint leo.
Iarraimid ort a chinntiú go nglacfar gach céim chuí le go mbeidh an próiseas comhairliúcháin reatha ar mhaoiniú na hearnála deonaí Gaeilge iomlán inrochtana don phobal, agus go gcuirfear struchtúr comhphlé ar bun idir Foras na Gaeilge agus na heagrais bhunmhaoinithe ionas go dtabharfaí saineolas na hearnála féin san áireamh sa phróiseas.
Is mise le meas,
Kevin De Barra
Rúnaí an Fhóraim
Is féidir na litreacha iomlána chuig na hAirí a íoslódáil thíos.
10.02.12 Litir ón bhFóram chuig an Aire Carál Ní Chuilín MLA.pdf
10.02.12 Litir ón bhFóram chuig an Aire Jimmy Deenihan TD.pdf
10.02.12 Litir ón bhFóram chuig an Aire Stáit Dinny McGinley TD.pdf
Foilsithe ar Gaelport.com 10.02.12
Thionóil aisteoirí agus drámadóirí Gaeilge ó na ceithre hairde ag an bhFéile Náisiúnta Drámaíochta sna Dúnaibh i nDún na nGall ar 04, 05 agus 06 Bealtaine.
Cuirfear tús le sraith nua oícheanta ceoil, amhránaíochta agus filíochta de chuid IMRAM , Féile litríochta Gaeilge, Dé hAoine seo i gClub Conradh na Gaeilge, 6 Sráid Fhearchair i mBaile Átha Cliath.
Tá Foras na Gaeilge ag lorg iarratas ó ghrúpaí agus eagraíochtaí a eagraíonn imeachtaí trí Ghaeilge do dhaoine óga. Tá maoiniú faoi bhun €5,000/£3,500stg le fáil faoin scéim áirithe seo.
Tríd an scéim seo, tá maoiniú á chur ar fáil ag Foras na Gaeilge d’imeachtaí oiriúnacha trí Ghaeilge don aos óg agus a bhfuil mar aidhm acu “Úsáid na Gaeilge a chur chun cinn, a chothú agus a neartú”.
Tabharfaidh Uachtarán na hÉireann Mícheál D. Ó hUigínn cuairt ar cheanncheathrú RTÉ Raidió na Gaeltachta i gCasla i gConamara inniu 11 Bealtaine mar chuid de cheiliúradh 40 bliain an stáisiúin.
Cuirfear tús le sraith úrnua do TG4, Iarnród Uladh de chuid Waddell Media ar an Déardaoin 12 Eanáir ag 8in agus leanfaidh sí ar feadh ceithre seachtaine ag an am céanna. Tá sí scéalaithe ag Póilín Ní Chiaráin agus is í Edel O'Mahony a léirigh agus a stiúraigh.
Déanfaidh an tsraith stairiúil fhaisnéise seo cur síos ar an iarnród i gCúige Uladh, ag baint leasa as scéalta áitiúla, suimiúla a bhaineann le stair an iarnróid go dtí gur dúnadh na línte.
Díreofar ar cheithre líne i gCúige Uladh:Iarnród Dhoire agus Loch Súilí, Iarnród Ghleann an Chlochair, Iarnród Bhéal Feirste agus Co. an Dúin agus Iarnród Bhaile an Chaistil agus is iad na línte iarainn seo a bheidh mar stuchtúr ar a rothlaíonn ábhar an chláir. Beidh físeáin chartlainne, agallaimh le saineolaithe agus cuimneacháin phearsanta an phobail sna ceantracha éagsúla i measc achmhainní taighde an chláir.
Inseofar scéal na traenach agus an éifeacht a bhí aici ar an ngnáthshaol agus caithfear súil ar an éifeacht a bhí ag an gCustam ar an líne tráth a bunaíodh an teorann agus ar an tubaiste uafásach a bhuail tarbhealach Abhainn Choradh sa bhliain 1925.
Déanfar cur síos le linn na sraithe ar ghlaic lán de scéalta ar nós, eachtra an ghabhair chliste a chuaigh ar sheachrán ar líne Iarnróid Ghleann an Chlochair, timpiste Bhaile Mhic Gearóid i mBéal Feirste sa bhliain 1945 agus chomh maith leis sin, an éifeacht a bhí ag sneachta mór 1947 ar Iarnród Bhaile an Chaistil.
© Foisithe ar Gaelport.com - 12 Eanáir 2012
Ar an mórgóir, is beag a d’athraigh idir an dá linn ach tá feabhas agus forbairt tagtha ar an gcomhdháil lae agus fillfidh sé i mbliana le lón intinne, ábhar machnaimh agus anraith sicín de bhunús nua a thabhairt d’anamacha cráite na tíre Dé Sathairn 18 Feabhra.
Roghnaíodh teideal na féile Cheilteach ‘Imbolc’ mar ainm na comhdhála. Oireann an t-ainm sin don mar tagann spriocanna an tionóil leis an gcoincheap siombalach taobh thiar den fhéile. “Ceiliúrann an fhéile na rudaí a fhásann san earrach tar éis iad a bheith dorcha rúnda faoin talamh i rith an gheimhridh” a deir Tomás Ó hAodha a bhíonn ag eagrú na comhdhála lena bhean chéile Bernice gach aon bhliain. Is féidir linn mar a deir an Meiricéanach.
Ceannródaithe, fiontraithe agus daoine spreagúla ó gach réimse oibre ón saol gnó, na healaíona, na heolaíochtaí a bheidh ar an ardán ar an lá. Ina measc beidh an ceoltóir clúiteach spreagúil Liam Ó Maonlaoi. Tá sé de bhua ag Ó Maonlaí go bhfuil sé in máistreacht a dhéanamh ar stíleanna ceoil úrnua domhanda agus d’éirigh go geal leis an an togra ceoil is déanaí dá chuid, ‘Rian’ a bhí go mór i mbéal i phobail le linn Féile Amharclannaíochta Bhaile Átha Cliath san fhómhar.
“Is í an éagsúlacht don chuid is mó agus an réimse leathan d’ábhar a bhíonn ar siúl ag cainteoirí Gaeilge ar fud an domhain a bhí ar intinn againn a chur ar shúile na nGaeilgeoirí”, a deir Tomás agus clár an tóstail á phlé aige.
Mar sin ní chuireann sé ionadh ort go mbeidh iarchéimí sa réaltfhisic, Diarmaid de Búrca ag caint ar fhorbairtí sa tsaotharlann agus ar dhomhan rúnda rabhcháin réaltacha pulsáir agus leis ar stáitse beidh Feargal Ó Moráin atá ina chathaoirleach le Fiontraíocht Éireann ag caint ar thaighde, fhorbairt agus ar an nuálaíocht. Bád tarrthála na nuálaíochta agus na fiontraíochta is mó a rachaidh chun cúnaimh dúinn de réir mar a dhéanfar iarracht fadhb na dífhostaíochta a réiteach amach anseo, dar leo.
Is bhfad iad na cnoic i bhfad uainn- ach d’fhéadfaimis iad a dhreapadh gan stró. Cad iad na tréithe atá ag dreapadóir díograiseach agus conas gur féidir linn leas a bhaint astu? Is í sin an cheist a bheidh á plé ag Darach Ó Murchú, sléibhteoir agus teagascóir atá tar éis dul chomh fada leis na Himiléithe sa tóir ar a dhúshlán pearsanta.
Straitéis an bhanfhicheallaí agus seift an údair agus an cheoltóra a bheidh á bplé ag Úna Ó Boyle agus is cinnte go mbeidh sé spéisiúil cad atá foghlamtha aici óna ceird, agus cad a déarfaidh an t-údar eile a bheidh ina measc ar an lá, Eoghan Mac Giolla Bhríde, a bhfuil dhá chnuasach gearrscéalta foilsithe aige "Idir Feoil is Leathar" agus "Díbeartaigh".
Chomh maith leis sin beidh ball d'Acadamh Ríoga Éireann agus Comhalta de Chumann na nInnealtóirí Annraoi de Paor ag labhairt ar chúrsaí innealatóireachta.
Beidh an deis ag gach aon duine a bhfuil rochtain acu ar an idirlíon blas a fháil ar an ócáid mar déanfar taifead ar na cainteanna agus cuirfear ar fáil níos déanaí sa bhliain iad. Ach is cinnte gur lá tairbheach taitneamhach atá i ndán do na sluaite a bheidh ag dul ó dheas go dtí an Ionad Cultúrtha an lá sin.
Tá an óstán áitiúil lán go doras cheana féin, agus beidh meascán idir mhuintir na Gaeltachta agus thurasóirí ag freastal ag an ócáid. Oilithreacht nua-aimseartha a bheidh ann do roinnt de na daoine fhreastalóidh ar an ócáid.
“Cheapamar go raibh sé tábhachtach an deis a thabhairt do dhaoine blas a fháil ar cheantair agus ar dhearcadh eile. “Tá sé tugtha faoi deara agam nuair a chuireann tú daoine isteach in áit nua ar leith go háirithe sa Ghaeltacht go n-athraíonn meon na ndaoine agus bíonn siad níos oscailte rudaí a fhoghlaim agus a bheith páirteach sa díospóireacht” a deir Tomás.
Más mian leatsa a bheith páirteach sa phlé, cuirfear tús le Imbolc Dé hAoine 17 Feabhra le ceolchoirm san Ionad Cultúrtha. Beidh Liam Ó Maonlaoi le cloisteáil i mbun ceoil an oíche sin agus an lá dár gcionn,18 Feabhra beidh an chomhdháil ag tosú ag 10 rn. Beidh na físeáin ar fáil ar www.imbolc.ie.
©Foilsithe ar Gaelport.com 12 Eanáir 2012
Is córas scrúdaithe é teg d’fhoghlaimeoirí fásta Gaeilge. Scrúdaítear ceithre scil chumarsáide: Labhairt, Cluastuiscint, Léamhthuiscint agus Scríbhneoireacht. Tá scrúduithe ar chúig leibheál ar fáil, ó Bhonnleibhéal 1 (A1) go hArdleibhéal 1 (C1). Beidh scrúdú ar fáil ag Ardleibhéal 2 (C2) amach anseo.
Beidh scrúduithe TEG ar siúl sna hionaid seo a leanas in Éirinn:
• Béal Feirste
• Caisleán an Bharraigh
• Cill Airne
• Cill Chainnigh
• Corcaigh
• Gaillimh
• Leitir Ceanainn
• Luimneach
• Má Nuad
agus sna hionaid seo thar lear:
o Páras
o Prág
o Nua Eabhrac
o Toronto
o Ottawa
Scrúdófar na leibhéil éagsúla ar na dátaí seo a leanas:
- Meánleibhéal 1 (B1): 28.04.2012
- Meánleibhéal 2 (B2): 21.04.2012 *Sásaíonn B2 na critéir iontrála Gaeilge do chúrsaí bunmhúinteoireachta*
- Bonnleibhéal 2 (A2): 12.05.2012
- Bonnleibhéal 1 (A1): 26.05.12
Is é an 21 Márta 2012 an spriocdháta d’iarratais. Is féidir leat na siollabais a íoslódáil agus na páipéir scrúdaithe samplacha a iniúchadh ar suíomh idirlín teg www.teg.ie.
© Foilsithe ar Gaelport.com - 12 Márta 2012
Tá an comórtas filíochta seo á reáchtáil ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge le cúig bliana anuas agus é mar ócáid lárnach ag ‘Turas na bhFilí’, malartú cultúrtha bliantúil idir filí Albanacha agus Éireannacha.Roghnófar na hocht ndán nuachumtha is fearr i gcibé teanga (Gaeilge nó Gàidhlig) agus cuirfear ar ghearrliosta iad. Gheobhaidh na húdair deis a ndán a léamh ag oíche mhór an chomórtais ag Cois Teallaigh in Oifigí na Comhdhála ar 46 Sráid Chill Dara ar Déardaoin, 12 Aibreán, 2012.“Tá sé mar sprioc ag an gcomórtas ardán a thabhairt d’fhilíocht nuachumtha sa dá theanga agus táimid ag cur fáilte roimh fhilí iarratais a chur isteach roimh an spriocdháta Dé hAoine”, a deir Sibéal Davitt, Oifigeach le Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge atá i mbun comórtas na bliana seo a eagrú.Ní ghearrfar táille ar iarratais a chur isteach agus níl aon srian ar dhánta ó thaobh téama de. Beidh duais airgid de €500 don bhuaiteoir arís i mbliana agus foilseofar an dán buacach ar an iris Comhar, sa nuachtán náisiúnta Gaelscéal agus ar an suíomh Gréasáin Gaelport.com.Beidh duine de mhórfhilí na linne seo, Nuala Ní Dhomhnaill mar mholtóir ar an gcomórtas mar aon le Rody Gorman, file Gàidhlig . Ghlac an bheirt páirt sa mhalartú cultúrtha Turas na bhFilí i dteannta le filí móra eile ina measc Máirtín Ó Direáin, Caitlín Maude, Seán Ó Tuama agus Michael Davitt, chomh maith leis na bhfilí Albanacha Somhairle MacGill-Eain,Aonghas Mac Neacail and Aonghas-Phádraig Caimbeul. Beidh an t-amhránaí clúiteach sean-nóis, Máire Ní Choilm mar aoi ag oíche an chomórtais maraon leis na bhfilí Albanacha a thiocfaidh archuairt agus déanfaidh na turasóirí cuairt ar an bhFéile Phan Cheilteach a bheidh ar siúl i gCeatharlach mar chuid den turas.I measc na mbuaiteoirí eile a bhuaigh Comórtas Filíochta an Choirnéil Eoghain Úí Néill le ceithre bliana anuas tá Máire Wren, Prionsias Mac an Bhaird, Tadhg Ó Dúshláine agus an file Albanach Niall Gordon Glacfar le hiarratais trí ríomhphost amháin, roimh Dé hAoine, 16 Márta 2012 ag meánlae. Is féidir foirmeacha iarratais agus eolas breise a fháil ag www.gaelport.com/comortasuineill nó is féidir teagmháil a dhéanamh le Sibéal Davitt ag 01 6794780 nó ag sdavitt@comhdhail.ie.Foilsithe ar Gaelport.com 12 Márta 2012Lean an scéal seo agus @Gaelport ar Twitter:#gaeilge #turas